O sztukach wszelakich - Théâtre Libre
Théâtre Libre, teatr eksperymentalny w Paryżu utworzony przez A. Antoine’a (1887–94 pod jego dyrekcją), działał do 1896;
Théâtre Libre [teatr libr; franc.], teatr eksperymentalny w Paryżu utworzony przez Andre Antoine’a (1887–94 pod jego dyrekcją), działał do 1896. Inspirowany przez Emila Zolę wprowadził do teatru naturalistyczną inscenizację, czym zapoczątkował >Wielką Reformę Teatru. Prezentował naturalistyczne, realistyczne i symboliczne dramaty H. Becque'a, H. Ibsena, Augusta Strindberga, G. Hauptmanna, Lwa N. Tołstoja i debiutujących autorów (69 debiutów). Najistotniejszym założeniem jego teatru było wierne odtwarzanie realiów (np. aktorzy nosili zabłocone obuwie albo cuchnące łachmany, w spektaklu ukazującym rzeźnię – na hakach wisiało świeże mięso), a także charakterystycznych cech jednostki wywodzącej się z określonego środowiska, gdzie aktor – zgodnie z jego koncepcją – powinien w pełni utożsamiać się emocjonalne z odtwarzaną postacią i być częścią > zespołu teatralnego; Antoine kładł nacisk na niezależność teatru, podporządkowanie stylu gry aktorów ogólnej koncepcji przedstawienia, zindywidualizowanie postaci w scenach zbiorowych. W Théâtre Libre terminowała jako aktorka Gabriela Zapolska. Turnée po Europie (1893) rozpropagowało idee artystyczne Théâtre Libre, ale zakończyło się dla Antoine’a klęską finansową.
